ارزیابی زیستی کیفیت پروتئین مخلوط آرد گندم و سویا

مقدمه: ارزیابی کیفیت پروتئین مواد غذایی به دلایل زیستی و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روش های بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیایی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتئین ها معرفی و به کار گرفته شده است. در بین روش های موجود، نسبت خالص پروتئین (npr)، نسبت خالص نسبی پروتئین (rnpr)، قابلیت حقیقی هضم پروتئین (tpd) و نسبت کارآیی پروتئین (per) به عنوان روش های مناسب برای تعیین کیفیت پروتئین ها پیشنهاد شده است. با توجه به مصرف بالای فرآورده های غلات از جمله نان و ماکارونی (آرد گندم و سویـا) به ویژه در خانوارهای کم درآمد، این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت پروتئینی بـا روش های فوق روی یک نمونه مخلوط آرد گندم و سویـا در سال 1382 انجام گرفت. روش کـار: تحقیق با طراحی تجربی روی تعداد 48 موش صحرایی نر در سن 21 روز، از نژاد ویستار تحت شش رژیم غذایی در هشت گروه شامل: 3 رژیم مورد (مخلوط آرد گندم+ سویـا)، مبنا (کازئین+ متیونین) و پایه (بدون پروتئین) برای مطالعه rnpr، per (شرایط مطالعه per مشابهrnpr است با این تفاوت که طول مدت مطالعه per، 28روز و همچنین فاقد رژیم بدون پروتئین می باشد) و3 رژیم مورد، مبنا و پایه برای مطالعهtpd قرار داده شدند. طول دوره مطالعه برای npr، 14 روز بود. به منظور محاسبه npr، مقدار پروتئین دریافتی و افزایش وزن حیوانات تعیین گردید. طول دوره مطالعه برای tpd، 9 روز بود. به منظور محاسبه tpd، مقدار ازت دریافتی و ازت دفعی حیوانات تعیین شد برای تعیین per، مقدار پروتئین دریافتی و تغییر وزن حیوانات تعیین گردید. میزان npr، rnpr، tpd و per گروه کازئین+ متیونین با مخلوط آرد گندم+ سویـا از طریق آزمون تی مورد قضاوت آماری قرار گرفت.یافته ها: شـاخص npr بـرای پروتئین کـازئین+ متیـونین 4/0 3/4، مخلوط آرد گندم+ سویـا 3/0 7/2 (0001/0p<) و شـاخص rnpr بـرابـر 1/64 بـود. میانگین شاخص tpd برای پروتئین های کازئین+ متیونین و مخلوط آرد گندم+ سویـا به ترتیب 2/24/93 و 3/57/82 بود. شـاخص per بـرای پروتئیـن کـازئین+ متیونین 2/0 04/3، مخلوط آرد گندم+ سویـا 12/0 15/1 (0001/0p<) بود.نتیجه گیری: کیفیت پروتئین محصول مخلوط آرد گندم+ سویـا در مقایسه با کازئین پایین است.